به گزارش خبرنگار خبرگزاری«حوزه»، آیت الله اعرافی پیش از ظهر امروز در «ششمین همایش ملی سلامت معنوی» که در سالن همایش های دفترتبلیغات اسلامی حوزه در قم برگزار شد، گفت: بیانیه گام دوم انقلاب که از سوی رهبر معظم  انقلاب صادر شد، اولین محور آن تحقیق و پژوهش بوده و مخاطب آن حوزه، دانشگاه و سایر نهادها است و باید سایر نهادها، حوزه و دانشگاه را مورد حمایت قرار دهند و از این دو نهاد بخواهند از مرزهای دانش عبور کنند؛ باید باور کنیم می توانیم با استفاده از همه ظرفیتها و قلمرو ها از مرزهای دانش به سلامت عبور کرد.

قلمروهای دانشی در حوزه سلامت معنوی

امام جمعه قم ادامه داد: یکی از قلمروها با استفاده از حوزه های پزشکی و سلامت معنوی است، چون در این قلمرو از سرمایه بسیار خوبی برخورداریم. در این حوزه با همافزایی خوب و قوی می توانیم به قلمروهای دانشی برسیم .

مدیر حوزه های علمیه افزود: همه تحقیقات و اقداماتی که در حوزه سلامت دنبال می کنیم، باید مبتنی بر نظریه کلان اسلامی باشد. مهمترین این فهرست ها سلامت معنوی درنگرش اسلامی امری فرا احساسی و عاطفی است. اسلام ضمن اینکه معنویت را سرشار از احساس می بیند و مهمترین این آثار را در دعا می داند در کنار آن توجه خاصی به معنویت اسلامی فرا احساسی دارد.

وی افزود: معنویت اسلامی از معنویت قدسی و تجرد محور برخوردار است. اما در همین بین معنویت هایی هستند که اعتقادی به توحید و معاد ندارند. اما معنویت اسلامی معنویت عنصری است که در عالم قدس، توحید و تجرد باید نقش محوری داشته باشد.

امام جمعه قم اظهار داشت: مسئله دیگر در معنویت اسلامی، معنویت اخروی است. معنویت هایی هستند که به سیر تکاملی معاد اعتقاد ندارند، برخلاف معنویت اسلامی که معتقد به معنویت اخروی و فرا دنیوی است.

آیت الله اعرافی افزود: مسئله دیگر در معنویت اسلامی معنویت مناسکی است، یعنی فرا قلبی است. تنها به نگرش درون تکیه نمی کند؛ بلکه در عرصه های فرا مناسکی تجلی می بیند. اما غربی ها اعتقادی به این مسئله ندارند. اسلام به خوبی به این بحث توجه کرده و در دعا و عبادت تجلی کرده  است. دراین مسئله ابزارهای خوبی در اختیار داریم که سایرین ندارند و آنها معدن دعا، زیارت و ... است که می تواند باعث تجلی انسان شود. براساس اعتقاد ما معنویت اسلامی فرا قلبی مبتنی بر مجموعه ای از شعائر و مناسک است.

عضو شورای عالی انقلاب فرهنگی گفت: عنصر دیگر در معنویت اسلامی مبتنی بر مناسک فرا فردی و اجتماعی و مقسمی است، یعنی سلامت معنوی را قسیم آن موارد و ساحت های ذکر شده  بلکه سایه افکن بر آن ساحت ها تعریف کنیم.

امام جمعه قم ادامه داد: عنصر دیگر سلامت معنوی، جسمی، ظاهری و ولایی بودن است، باید بدانیم غربی‌ها بین سلسله مراتب ارزشهای انسانی و مرشدان الهی جدایی می بینند، ولی در اسلام این مسئله به خوبی مورد توجه قرار گرفته است.

مدیر حوزه های علمیه افزود: سلامت معنوی عجین با سبک زندگی خاصی است که در همه قلمروهای زندگی می تواند دخیل باشد. این مسئله در واجبات و مستحبات به خوبی قابل مشاهده است.

آیت الله اعرافی ادامه داد: در همین رابطه در حوزه درختواره هایی میان رشته ای و سند های خوبی برای پاسخ به مسائل روز و جامعه طراحی شده است.

وی افزود: در بحث سبک زندگی هم حوزه رشته های طراحی کرده و به زودی در حوزه اجرایی می شود. این سبک باعث تقویت روحیه امید برای زندگی بهتر می شود.

امام جمعه قم اظهار داشت: اسلام به همه مسائل به صورت جامع نگاه می کند و در عین حال می تواند این امور ارائه شده مقرون به تشکیک باشد و با سایر ادیان در بعضی مسائل شریک باشد.

آسیب های پیش روی سلامت معنوی

آیت الله اعرافی درادامه با اشاره به عوامل آسیب های روحی افزود: آنچه از لحاظ مسائل روحی انسان را دچار بحران و گرفتاری می کند و جسم را  مورد آسیب قرار می دهد و معنویت می تواند اثرگذار باشد، چالش های روحی و حس محرومیت است. بسیاری از مشکلات به دلیل همین حس محرومیت است، این عامل می تواند با توجه به مسائل معنوی و دعا از بین برود.

امام جمعه قم ادامه داد: آیه 23 سوره حدید در همین رابطه است و قانون بسیار خوبی در بحث سلامت معنویت است، آیات به خوبی حس محرومیت را از بین می برند و جلوی آسیب های روحی را می گیرند.

مدیر حوزه های علمیه افزود: عامل دوم،  خود برتری بینی است. نگاه برتری بینی با استفاده از روش های معنوی می توان رفع کرد.  عامل سوم و چهارم نگرش منفی به آخرت،دنیا و خود و ناآگاهی معنوی است.

پیشنهاد برای پیشرفت در حوزه سلامت معنوی

امام جمعه قم پشنهادهایی برای همکاری و انجام بهتر فعالیت ها در بخش حوزه سلامت معنوی ارائه کرد و اظهار داشت: چند کار باید در بحث سلامت معنوی انجام داد تا بتوانیم در این عرصه حرف برای گفتن داشته باشیم که از جمله آن، انجام طرح های کلان در بحث سلامت معنوی است. در حوزه، نقدهایی به بحث سلامت معنویت است، باید کرسی هایی باشد تا این نقدها  ارائه شود و به این نقدها در این بخش پاسخ داده شود.

آیت الله اعرافی افزود: پیشنهاد دوم این است که در حوزه مبادی و فلسفی نیازمند به منشور مشخص و معین هستیم. چند جلد کتاب منقح در حوزه فلسفه معنوی باید تدوین شود تا شاهد رشد در بحث حوزه معنوی سلامت باشیم.

امام جمعه قم  با بیان این که در سلامت معنوی نیازمندبه منظومه  فقهی وموسوعه قرآنی و روایی می باشیم؛ در همین رابطه در حوزه دبیرخانه شکل گرفته استبیان داشت:ما نیازمند موسوعه  و دایره المعارف روایی و قرآنی معطوف به سلامت معنوی هستیم که ضرورت جدی آن احساس می‌شود که طبیعتاً در این زمینه حوزه همراه بوده و دانشگاه نیز باید همکاری و مشارکت کند.

امام‌ جمعه قم بیان کرد: مبتنی بر اصول و مبانی پایه باید قدم برداریم و یک برنامه‌ای که به ما و شما نشان دهد که این گام‌ها را برمی‌داریم داشته باشیم، همچنین باید خود را باور کنیم و با تکیه‌بر دستاوردهای خود، از دستاوردهای بشری استفاده کنیم.

مدیر حوزه های علمیه افزود: بخش دیگر تحقیقات است که درحوزه سلامت معنوی باید انجام بگیرد. برای همه این مسائل در بخش رشته و و دوره های پودمانی باید فعالیت های جدی کرد تا به سامان برسد.

وی افزود: امروز لازم است برای پیشرفت، رشد کشور و تعالی بهتر و قوی در دهه پنجم انقلاب در پرتو منویات رهبر انقلاب و اصول پایه ای  قدم برداشت و برنامه ای طراحی کرد که نشان دهد چه قدر در مباحثی مانند معنویت اسلامی پیشرفت صورت گرفته است.

امام جمعه قم اظهار داشت: باید سرمایه های دانشگاهی را مهم شمرد و در همین رابطه همه مراکز علمی حوزوی آماده همکاری برای تولید الگوی معنوی اسلامی هستند تا این اندیشه ها به جهان صادر شود.

آیت الله اعرافی در پایان خاطرنشان کرد: ما به‌جایی که مصرف‌کننده الگوهای بیرونی باشیم باید به امر تولید روی آورده و از این الگوها در مسیر سلامت جامعه قدم برداریم.

313/40